Nowa Zelandia
Nowa Zelandia
Informacje ogólne
Stolica : Wellington
Ustrój polityczny : monarchia konstytucyjna
Powierzchnia 268 680 km²
Liczba ludności 4 mln
Gęstość zludnienia : 14,99 osób/km²
Jednostka monetarna : dolar nowozelandzki
Nowa Zelandia - jako pierwsza na kuli ziemskiej wita każdy dzień, jako pierwsza w 1893 roku dopuściła kobiety do głosowania, pierwsza miała w rządzie ministra od turystyki. Jej obywatel odbył pierwszy lot samolotem, inny wymyślił pierwszą maszynę do robienia sztucznych lodowisk, a jeszcze inny jako pierwszy zdobył Mont Everest. Ma największą liczbę pół golfowych w przeliczeniu na osobę: 400 na 3,7 miliona ludzi i największą liczbę owiec: 12,6 owcy na osobę. Tam kręcono plenerowe sceny „Władcy Pierścieni”, pewnie dlatego, że Peter Jakson, reżyser adaptacji trylogii Tolkiena, jest nowozelandczykiem. Nowa Zelandia – egzotyka patrząc na odległość, ale przyjazne miejsce ze względu na europejski charakter. 70 procent obywateli to ludzie pochodzenia europejskiego. Maorysów, rdzennych mieszkańców wysp: Północnej i Południowej jest zaledwie 8 procent.
Maorysi
Maorysi nazywają Nową Zelandię Krajem Wielkich Białych Chmur, a przybyli do niego tysiąc lat temu z wysp polinezyjskich. W XVII wieku dotarł do niej podróżnik Tasman, który przekonawszy się o wrogości tubylców, odpłynął. Nie zrezygnował z podboju Cook pod koniec XVIII wieku i Wyspa Północna, a za nią Południowa stały się jeszcze jedną kolonią brytyjską. Maorysi wciąż próbowali przegonić najeźdźców i jak mogli uprzykrzali im pobyt wśród Białych Chmur. Ostatecznie w 840 roku zgodzili się na traktat pokojowy. Dzień jego podpisania – 6 lutego – uznaje się za początek Nowej Zelandii i obchodzi jako święto. Maorysi zdecydowali się jeszcze na dwie zbrojne konfrontacje, ale krwawo przegrali. W pełni niepodległym krajem Nowa Zelandia stała się dopiero w 1947 roku. Królową Brytyjską dalej reprezentuje tam Generalny Gubernator. Rząd Nowej Zelandii przeznacza wiele pieniędzy na kształcenie Maorysów i przeciwdziałanie ich marginalizacji. Ci często traktują pomoc jako należne im zadośćuczynienie. Język maoryski jest obok angielskiego oficjalnym językiem państwowym, jednak w praktyce używa się głównie angielskiego.
Warunki klimatyczne
Historia Nowej Zelandii sprawiła, że mamy na drugim końcu świata mini Europę. I jak najbardziej u siebie będzie się czuł każdy Europejczyk. Zwłaszcza na terenie wyspy Południowej, gdzie panuje morski klimat umiarkowany. Na Wyspie Północnej jest znacznie cieplej i wilgotniej. Występują podobne pory roku co u nas, tyle że lato trwa od grudnia do lutego, a zima od czerwca do sierpnia. Nie tylko pogoda jest przyjazna dla mieszkańca Starego Kontynentu. Również charakter miast i mieszkańców.
Obyczaje
Osoby, które miały szczęście zwiedzić Nową Zelandię podkreślają, że życie miastowych toczy się w znanym nam rytmie. Zresztą właśnie ten kraj jako pierwszy wprowadził ośmiogodzinny dzień pracy. A po niej można usiąść w pubie, kawiarence, restauracji. W stolicy – Wellington jest więcej kafejek w przeliczeniu na mieszkańca niż w Nowym Jorku. Na pewno w menu znajdziemy słynny bezowy deser „Pavlowa”, wymyślony w tym kraju na cześć prima baleriny Anny Pavlovej. Można też napić się piwa lub pójść na mecz rugby. Zelandczycy przodują w tej dyscyplinie sportu i to zarówno mężczyźni, jak i kobiety.
Przyroda
Czas jednak wyjść z knajpy i udać się na wyprawę, która ukaże piękno nowozelandzkiej przyrody. A jest co oglądać, bo natura stworzyła mocno zróżnicowane krajobrazy. Nad Wyspą Południową górują Alpy Południowe, z najwyższym szczytem – Górą Cooka (3754 m n.p.m.) i największym lodowcem Tasmana o długości ok. 29 km. W centralnej części wyspy mieści się kilka stożków wulkanicznych, w tym trzy czynne, są gejzery i gorące źródła. Na terenie wysp utworzono 14 parków narodowych, w tym Tongarino National Park, drugi najstarszy park na świecie. Wcześniej powstał tylko Yellowstone w USA.
Atrakcje
Ale Nowa Zelandia to nie tylko wielkomiejskie i przyrodnicze atrakcje. Ten kraj skrywa wiele tajemnic. Nie tak spektakularnych jak piramidy egipskie, kamienne monumenty z Ameryki Południowej, Wielki Mur Chiński? A jednak. W Coromandel istnieją dwie małe piramidy, w lasach Kaimanawa znaleziono ruiny kamiennej świątyni w stylu Machu Picchu, w Northland odkryto ponoć miniaturę Wielkiego Muru Chińskiego. W Nowej Zelandii czekają na nas nie tylko kiwi, owce i scenografie do „Władcy Pierścieni”.
Flaga Nowej Zelandii. Union Jack w rogu flagi wskazuje, że Nowa Zelandia jest członkiem Wspólnoty Brytyjskiej. Cztery gwiazdy tworzą Krzyż, Południa, który jest widoczny przez cały rok na półkuli południowej . Proporcja flagi wynosi 1:2. Flaga została przyjęta 12 czerwca 1902 roku. Ogólny wygląd flagi nawiązuje do flagi australijskiej.
Ciekawostki
Nowa Zelandia jest krajem, który jako pierwszy na świecie dopuścił kobiety do wyborów parlamentarnych, a miało to miejsce w 1893 roku.
Nowa Zelandia może poszczycić się największą na świecie ilością pól golfowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca, czyli ponad 400 na 3,7 mln ludzi.
Źródła Waikoropupu w pobliżu Nelson zawierają najczystszą wodę źródlaną na świecie. Ich wydajność to 2.160.000 litrów wody na dobę, natomiast jezioro Frying Pan, w pobliżu Rotorua, czyli „Jezioro Patelnia”, jest największym na świecie źródłem gorącej wody, które osiąga w najgłębszym punkcie 200° C.
Nowozelandczyk Richard William Pearse dwa lata przed braćmi Wright odbył pierwszy lot samolotem. 31 marca 1902 r. na wykonanym przez siebie samolocie przeleciał 91 m nad polem w okolicach Timaru.
Nowozelandczyk Edmund Hillary jako pierwszy człowiek, razem z Szerpą Tenzing Norgay, zdobył Mount Everest w 1953 r.
Farmer z Canterbury- William Hamilton udoskonalił wodne silniki odrzutowe, zastosowane w łodziach, a także wymyślił dźwig oraz maszynę do robienia sztucznych lodowisk.
Ciekawy jest w tym kraju także świat zwierząt. Najmniejsze na świecie delfiny Hektora oraz najrzadziej spotykane lwy morskie Hooker'a zostały znalezione tylko w wodach należących do Nowej Zelandii. Tylko tutaj żyją nielatające papugi Kakapo oraz papugi alpejskie Kea. Miejscowe gady Tautara dożywają sędziwego wieku 300 lat! Gady te pojawiły się na ziemi w erze mezozoicznej, czyli jakieś 190 mln lat temu.
Tongarino National Park był drugim po Yellowstone National Park w USA utworzonym na świecie parkiem narodowym.